Vracht- en bestelautomodellering in Amsterdam
In 2020 heeft Significance een nieuwe module ontwikkeld die vracht- en bestelautoritten prognosticeert voor het VMA-model van de Gemeente Amsterdam. Hiermee kunnen impacts van beleids- en infrastructuurmaatregelen op het vracht- en bestelverkeer in en rondom Amsterdam beter ingeschat worden.
De directe aanleiding voor dit project was het ontbreken van de bestelautosegmenten “bouw” en “service” in de oude module. Dit zijn bestelauto’s die gereden worden door bijvoorbeeld bouwvakkers om naar een bouwplaats te rijden of door monteurs om naar een reparatieklus te rijden. Naast het toevoegen van deze bestelautosegmenten, zijn tegelijkertijd verbeteringen doorgevoerd in de modellering van vrachtwagens en de bestelauto’s voor goederenvervoer en pakketbezorging.
De ontwikkelde module bestaat uit drie submodules: de vrachtmodule (VR), de module beroepsmatig verkeer voor bouw en service (BE) en de module pakketbezorging (PK).
De vrachtmodule berekent per zone uit het VMA-model het aantal vertrekkende en aankomende vrachtritten middels een regressievergelijking die rekening houdt met (1) het aantal werkplekken per industriesector, (2) het aantal inwoners, (3) het oppervlak aan distributiecentra en pakketsorteercentra en (4) of de zone een havengebied of luchthaven is (in Amsterdam spelen Schiphol en de Westpoort immers een grote rol in het goederenvervoer). Vervolgens wordt middels een zwaartekrachtmodel bepaald hoeveel ritten tussen elke combinatie van VMA-zones zullen rijden.
De module beroepsmatig verkeer werkt op dezelfde manier als de vrachtmodule, maar dan voor bestelauto’s in de segmenten bouw en service. De regressievergelijking en het zwaartekrachtmodel zijn apart geschat voor bouw en voor service. Zo spelen bijvoorbeeld het aantal inwoners en arbeidsplaatsen in detailhandel een grotere rol in het verklaren van serviceritten dan van bouwritten.
Tot slot is er de module voor pakketbezorging. In tegenstelling tot de vorige twee modules, werkt deze module op het niveau van individuele rondritten vanaf pakketsorteercentra in plaats van aantallen ritten tussen zones. Op basis van cijfers van de Autoriteit Markt en Consument zijn factoren afgeleid waarmee we het aantal B2B- en B2C-pakketten per zone kunnen bepalen en kunnen verdelen over de zes grootste pakketkoeriers. Deze pakketten worden vervolgens toegewezen aan de sorteercentra van de respectievelijke koeriers, om daarna rondritten te vormen met optimalisatieheuristieken.
Nog voor kalibratie op wegtellingen laat deze nieuwe module al goede resultaten zien. Zo zien we bijvoorbeeld dat er meer ritten geproduceerd worden in de Westpoort, waar in het oude model een duidelijke onderschatting plaatsvond, en is de match op wegtellingen (voor kalibratie) verbeterd. De eerste vervolgstap is de kalibratie op wegtellingen.
